Wszystko, co powinniście wiedzieć o maseczkach i ich noszeniu

Maseczki bawełniane, własnej roboty, bez filtra, chronią tylko przed dużymi kroplami, ale zapewniają ochronę przed odruchem dotykania twarzy; trzeba je prać po każdym użyciu w 60 st. C, a następnie prasować – przypomina serwis resortu zdrowia i NFZ w informacji opublikowanej w czwartek (16 kwietnia).

Ponieważ jest coraz więcej dowodów naukowych na to, że część osób choruje bezobjawowo, noszenie maseczek może powstrzymać rozprzestrzenianie się koronawirusa. Maseczki od 16 kwietnia musimy nosić:

  • wychodząc poza dom i własną posesję, na drogach i placach
  • jadąc komunikacją publiczną
  • jadąc samochodem osobowym z osobami, z którymi nie mieszkamy 
  • w miejscach ogólnodostępnych: budynkach administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, bankach, sklepach, lokalach gastronomicznych, punktach usługowych, na poczcie, na targowiskach(straganach), obiektach sportowych i turystycznych, obsłudze pasażerów w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym
  • na terenie nieruchomości wspólnych, czyli na klatce schodowej, w windzie, na wspólnym podwórku itp. 

Obowiązku noszenia maseczki nie mają:

  • kierowcy samochodów osobowych, jeśli jadą sami lub z dzieckiem do lat 4
  • dzieci do ukończenia 4 roku życia
  • osoby z niepełnosprawnością, które nie mogą zakrywać ust lub nosa z powodu stanu zdrowia lub dlatego, że nie potrafiłyby jej zdjąć lub nie wiedziałyby, kiedy to zrobić (okazanie orzeczenia lub zaświadczenia nie jest wymagane)
  • osoby wykonujące czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach), z wyjątkiem osób obsługujących interesantów lub klientów. Ci ostatni mogą używać zamiast maseczki przyłbicy, jeżeli stanowisko kasowe lub inne stanowisko pracy jest oddzielone od klientów dodatkową przesłoną ochronną
  • kierowcy w transporcie publicznym, jeśli zostali w odpowiedni sposób oddzieleni od pasażerów
  • duchowni podczas czynności lub obrzędów religijnych
  • żołnierze i funkcjonariusze wykonujący zadania służbowe.

Każdy ma obowiązek odkrycia ust i nosa na żądanie:

  • policji i przedstawicieli innych instytucji uprawnionych do legitymowania 
  • w przypadku konieczności identyfikacji lub weryfikacji tożsamości.

Od wybuchu epidemii koronawirusa (SARS-CoV-2), który wywołuje chorobę COVID-19, stosowanie masek na twarz stało się powszechne w Chinach i niektórych krajach azjatyckich, takich jak Korea Południowa i Japonia. 

Kraje europejskie z kolei stosowały się w większości do zaleceń WHO, zgodnie z którymi maseczki powinny nosić osoby z objawami chorobowymi i osoby zatrudnione w służbie zdrowia lub inne osoby zdrowe opiekujące się chorymi na COVID-19. Przy czym zarówno WHO, jak i amerykańska agencja Centers for Disease Control and Prevention (CDC) odradzały kupowanie maseczek medycznych do stosowania przez zdrowych ludzi. 

Co trzeba wiedzieć o noszeniu maseczek

Maseczki chirurgiczne blokują kontakt między ustami i nosem a potencjalnymi zanieczyszczeniami. Mają też wady: po pierwsze są jednorazowego użytku, po drugie nie przylegają szczelnie do twarzy, a po trzecie łatwo nasiąkają wilgocią, dlatego po kilkunastu minutach trzeba je zmieniać. Inaczej staną się siedliskiem bakterii i mogą być przyczyną bakteryjnego zapalenia płuc.

Specjalistyczne maseczki N95 nie są zalecane do użytku przez zwykłych obywateli. Przed ich użyciem pracownicy medyczni przechodzą badania medyczne i testują dopasowanie maseczki. Osoba nieprzeszkolona może mieć problemy z oddychaniem w tej maseczce.

Maseczki filtrujące składają się nie tylko z materiału o gęstym splocie, ale także z filtra oczyszczającego. Są modele jednorazowego, jak i wielokrotnego użytku (np. maski antysmogowe). R – to oznaczenie maski do użytku wielokrotnego, NR – jednorazowych (do 8 godz. użytkowania). W maseczkach, które używamy wielokrotnie, trzeba regularnie zmieniać filtr (co 28 dni lub częściej). Najlepszą ochronę zapewniają maski FFP3, najmniejszą FFP1. Muszą być często wymieniane zgodnie z instrukcją użytkowania, bo z każdym kolejnym oddechem wchłonięty pył i inne zanieczyszczenia utrudniają oddychanie. Poza tym podczas wydychania część dwutlenku węgla pozostaje w obrębie maseczki, koło ust. Jeśli kupujesz taką maskę, wybierz model z zaworkiem wydechowym, który ułatwia pozbywanie się dwutlenku węgla. Jeśli chcesz ponownie użyć maski, zawieś ją w czystym, suchym i wentylowanym miejscu lub umieścić w czystej, przepuszczalnej papierowej torbie. Czyszczenie tych masek odbywa się zgodnie z instrukcją obsługi.

Maseczki bawełniane, własnej roboty, bez filtra, chronią tylko przed dużymi kroplami, ale zapewniają ochronę przed odruchem dotykania twarzy. Trzeba je prać po każdym użyciu w 60 st. C, a następnie prasować. 

Przyłbice pozwalają na pracę w okularach i komfortowe oddychanie. Można je czyścić preparatem na bazie 60% alkoholu. Są wielokrotnego użytku. 

Jak nosić maseczkę?

  • Zasłoń zarówno usta jak i nos. 
  • Unikaj dotykania maski podczas jej używania; jeśli to zrobisz, umyj ręce wodą z mydłem lub użyj środka do dezynfekcji na bazie alkoholu.
  • Niewłaściwe stosowanie maseczek, takie jak niezmienianie maseczek jednorazowych, może zwiększyć ryzyko infekcji.
  • Uważaj na fałszywe poczucie bezpieczeństwa, które może prowadzić do zaniedbania innych środków zapobiegawczych. Maseczka nie zwalnia z konieczności zachowania bezpiecznej odległości (min. 2 m)!
  • Maseczki są skuteczne tylko wtedy, gdy są stosowane w połączeniu z częstym myciem rąk wodą z mydłem (przez 30 sek.) Lub dezynfekcji preparatem na bazie alkoholu. Przestrzegaj wszystkich zasad higieny.

Jak zakładać i zdejmować maseczkę?

  • Przed nałożeniem maski umyj ręce wodą z mydłem przez 30 sek. lub użyj środka do dezynfekcji na bazie alkoholu.
  • Zakryj usta i nos maską i upewnij się, że maska nie odstaje od twarzy.
  • Wymień maskę na nową, gdy tylko będzie wilgotna. Nie używaj ponownie masek jednorazowych.
  • Zdejmuj maskę tak, jak pokazano na ilustracji poniżej: usuń ją, trzymając za troczki (nie dotykaj przodu maski); wyrzuć natychmiast do zamkniętego pojemnika lub włóż do bębna pralki. Umyj ręce przez 30 sek. lub wyczyść je roztworem alkoholu.

Jak bezpiecznie zakładać maskę

Jak ją bezpiecznie zdejmować

Autor: pacjent.gov.pl/Rynek Zdrowia